Sympatia, miłość i wrażliwość interpersonalna... Część 2

Z badań nad wzajemną sympatią i samooceną (Elaine Walster , Joel Grube, Sara Kiesler i Roberta Barak) wynika, że ludzie pewni swej wartości są mniej skłonni do przyjmowania awansów ze strony każdej osoby, jaka się pojawi. Podobnie jak człowiek wygłodzony zaakceptuje prawie każdy rodzaj pokarmu, a człowiek dobrze odżywiony może być bardziej wybredny, tak osoba niepewna siebie zaakceptuje prawie każdego, kto okaże jej zainteresowanie, podczas gdy osoba pewna siebie będzie dokonywać ostrzejszej selekcji. Co więcej, osoba, która czuje się niepewnie, może szukać mniej atrakcyjnej osoby, aby zmniejszyć prawdopodobieństwo, że zostanie odrzucona.

Aronson wykazał we własnych badaniach, że chociaż na ogól lubimy ludzi, którzy maja postawy podobne do naszych, to jednak, jeśli spotkamy kogoś, kto lubi nas mimo odmienności poglądów, skłonni jesteśmy wnioskować, ze musi być w nas coś szczególnego, co jest dla tej osoby atrakcyjne. Krótko mówiąc, przy różnicy poglądów ludzie skłonni są podejrzewać, że „on lubi mnie ze względu na mnie samego - nie zaś ze względu na moje poglądy”. Ponieważ świadomość taka jest szczególnie przyjemna (tzn. nagradzająca), skłonni jesteśmy lubić tę osobę bardziej.

W podrozdziale Zyskiwanie i utrata uznania autor podkreśla wkład własnych badań nad teorią wyjaśniającą pozytywne postawy interpersonalne w kategoriach zysków i strat. Koncepcja zakłada, że przyrost pozytywnych, nagradzających zachowań ze strony innej osoby ma większy wpływ na jednostkę niż stałe, niezmienne nagradzanie przez tę osobę. Jeśli więc czyjąś sympatię uznamy za nagrodę, to będziemy bardziej lubili taką osobę, której sympatia do nas wzrasta z czasem, niż taką, która lubiła nas zawsze. Byłoby tak nawet wówczas, gdybyśmy od tej drugiej osoby otrzymali w sumie więcej nagród.

Na podstawie twierdzeń i definicji autor stara się opisać pojęcie miłości. Istotnie, słowem miłość posługujemy się dla określenia tak różnych relacji, jak te, które istnieją między romantycznymi kochankami, parami małżeńskimi, rodzicami i dziećmi, oraz bliskimi przyjaciółmi. Porównując pojęcie miłości z sympatią Aronson przytacza teorię Zicka Rubina, który postrzega miłość jako coś odmiennego od sympatii. Miłość nie jest po prostu większym natężeniem sympatii, lecz zwykle obejmuje jakościowo różny zbiór uczuć i trosk dotyczących kochanej osoby. Dla sympatii, zdaniem Rubina, charakterystyczny jest podziw i uczucie przyjaźni. 

Znacznym czynnikiem w relacjach między ludźmi jest umiejętność komunikowania się. 

Wśród podstawowych celów komunikacji wyróżnić można:

1. Rozwijanie umiejętności komunikowania się w sposób jasny, prosty, nie oceniający, nie karzący i unikający atrybucji.

2. Rozwijanie zmysłu dociekliwości, chęci analizowania własnego zachowania i przeprowadzania eksperymentów dotyczących sposobu swego funkcjonowania w świecie.

3. Rozwijanie zdolności rozwiązywania konfliktów i sporów na zasadzie rozwiązywania problemów, nie zaś drogą przymusu czy manipulacji.

            

Jako użyteczne może być rozpatrzenie interakcji dwojga ludzi jako łańcucha zdarzeń, przedstawionego na rysunku 1.

W każdym punkcie tego łańcucha istnieje możliwość popełnienia błędu. Ważne są zatem cechy umiejętnego komunikowania się. Aby komunikowanie się w bliskim związku było efektywne, uczucia muszą być wyrażane otwarcie i bezpośrednio. Kiedy przestrzega się tej zasady, możemy otrzymywać natychmiastowe sprzężenie zwrotne, tzn. informację o tym, jak partaer(ka) interpretuje nasze słowa i zachowanie. Dzięki natychmiastowemu sprzężeniu zwrotnemu jesteśmy w stanie lepiej poznać wpływ, jaki nasze czynności i wypowiedzi wywierają na bliską nam osobę, i zastanowić się, jakie mamy możliwości wyboru takiego postępowania, które zaspokoiłoby zarówno nasze, jak i jej potrzeby.

W dalszej części pracy autor przedstawia także swój pogląd na ocenę ludzi patrząc przez pryzmat uczuć, komunikację w życiu codziennym.

W swojej książce, Aronson, kilkakrotnie podkreśla wpływ uczuć, sympatii do kogoś, miłości na komunikację, relacje z partnerem, wspólnikiem, przyjacielem. Zaznacza, iż na sposób komunikacji, na nasze uczucia wpływa również atrakcyjność fizyczna. W książce zebrane zostały liczne przykłady, eksperymenty oraz badania wielu znanych teoretyków, praktyków, czy filozofów (m.in. M. Sherif, T. Amabile, J. Brehm i A. Cole, R. Winch, Z. Rubin, M. Clark, J. Mills, S. Duck).

ZOBACZ cz.1.